Był już post, a nawet cały cykl postów, poświęcony jednej z moich wielkich pasji – jedzeniu. Dziś będzie o innej, trochę mniejszej i antagonistycznej do poprzedniej – siłowni. Ćwiczenia na siłowni są moją codziennością, a przynajmniej staram się, żeby tak było ;). I w związku z tym słownictwo na ten temat, to dla mnie słownictwo „życia codziennego”. Tyle że w żadnym repetytorium leksykalnym w rozdziale „życie codzienne” nie ma nic o odcinkach lędźwiowych, brzuszkach, wdechach czy wydechach. Dlatego, mimo że znam włoski bardzo dobrze i swobodnie porozumiewam się nim na co dzień, czasem źle wykonuję niektóre ćwiczenia, ponieważ nie do końca rozumiem polecenia instruktora.
Ten post powstaje więc trochę dla mnie samej, trochę dla tych, którzy są w podobnej sytuacji, ale również dla wszystkich, którzy mają ochotę na przykład poczytać sobie po włosku na tematy sportowe. Będzie o częściach ciała (tych bardziej specyficznych), o rodzajach ćwiczeń i przyrządów oraz o innych przydatnych słówkach i zwrotach, ale również trochę o specyfice włoskich siłowni.
Zacznijmy od samego początku. Siłownia to po włosku „la palestra” (tak, wiem, że dziwnie, chociaż tak naprawdę, to my, Polacy, „przeinaczyliśmy” znaczenie tego słowa, które wywodzi się od greckiego palaístra, czyli „miejsce ćwiczeń gimnastycznych” – ewidentnie znaczenie zostało później rozciągnięte na gimnastykę mózgu ;)). Kiedy idę na siłownię, mówię, że „vado in palestra”. Stałym bywalcom opłaca się wykupić „l’abbonamento” (karnet), który może być na przykład „mensile” (miesięczny), „semestrale” (półroczny), „trimestrale” (kwartalny), ale oczywiście najbardziej opłacalny jest ten „annuale” (roczny). Następnie możemy go „odnowić” (rinnovare). Żeby zapisać się we Włoszech na siłownię, potrzebujemy zaświadczenia od lekarza (il certificato medico) wydawanego na podstawie ogólnego wywiadu oraz badania EKG (l’elettrocardiogramma). Sama chodziłam przez jakiś miesiąc na siłownię, zanim dostarczyłam to zaświadczenie, ale prędzej czy później trzeba je wyrobić.
Na siłowni we Włoszech, podobnie jak w Polsce, możemy wybrać czy ćwiczyć w salce z urządzeniami dla pakerów (la sala pesi), czy uczęszczać na zajęcia grupowe (il corso collettivo).
Kiedy zaczniecie uczęszczać na tak zwaną „pakernię”, zostanie Wam zapewne założona „la scheda di allenamento”, czyli tabela treningowa. A oto lista innych słówek (przedmiotów), które przydadzą się (głównie) „in sala pesi”:
– i pesi – ciężary (il sollevamento pesi – podnoszenie ciężarów / sollevare – podnieść)
– i pesetti – ciężarki
– il manubrio – hantle
– il kettbell – kettbell
– il bilanciere – sztanga (konkretnie drążek sztangi)
– la sbarra – drążek
– la panca – ławka
– gli anelli da ginnastica – kółka gimnastyczne
– l’attrezzo – przyrząd
– l’atrezzatura – wyposażenie, sprzęt
– il macchinario – maszyna
– il tapis roulant – bieżnia
– la cyclette – rowerek
– il vogatore – wioślarz treningowy
– la sbarra per trazioni – drążek do podciągania
– la corda – lina / skakanka
– il tappetino – mata
– lo step – step
– il sacco da pugilato – worek treningowy
– i guantoni da pugilato – rękawice bokserskie
Bardzo przydatnym urządzeniem, które znajdziemy na siłowni, choć nie wykonujemy na nim ćwiczeń, jest waga, czyli la bilancia, na której się ważymy (pesarsi), czyli inaczej sprawdzamy naszą wagę, która jednak w tym wypadku po włosku nazywa się il peso.
Przedmioty, które sami musicie sobie przynieść z domu, a które przydadzą się Wam na siłowni, to:
– l’asciugamano – ręcznik
– il lucchetto – kłódka (nie wiem, jak w bardziej pro siłowniach, ale w „mojej”, gdzie nie ma nawet mydła w łazience, trzeba sobie samemu przynosić swoją kłódkę do szafki – l’armadietto, która znajduje się w „lo spogliatoio”, czyli szatni)
– l’elastico – gumka do włosów (głównie dla dziewczyn)
– la tuta – dres
– l’abbigliamento traspirante – oddychająca odzież
Osobą, która będzie z Was wyciskać siódme poty jest “il personal trainer” lub “l’istruttore” / „l’istruttrice”. Choć słowniki podają, że trener to „l’allenatore”, to określenie to odnosi się raczej do trenerów np. piłki nożnej. A oto ćwiczenia (gli escercizi / l.p. l’esercizio) lub pozycje, którym możecie zostać poddani (oczywiście po rozgrzewce! – il riscaldamento):
– l’addmominale – brzuszek
– la flessione – pompka
– lo squat – przysiad
– il plank – deska
– il crunch – crunch
– la bicicletta – rowerek
– l’affondo – wypad
– la candela – świeca
– la gobba del gatto – koci grzbiet
– la quadrupedia – klęk podparty
– la genuflessione – klęknięcie
– il salto – skok
– la capriola – fikołek
Jeśli Wasz istruttore stwierdzi, że macie wykonać (eseguire) „10 ripetizioni di questo esercizio”, to oznacza, że macie wykonać 15 powtórzeń. A najlepiej, jeśli będą to „3 serie da 10 ripetizioni”, czyli 3 serie (la serie / le serie) po 10 powtórzeń (la ripetizione – powtórzenie) :D. Pomiędzy jedną serią a drugą jest chwila na odpoczynek, czyli il recupero. A na koniec rozciąganie, czyli “lo stretching”.
Poniżej wklejam Wam obrazek z rozpiską mięśni w języku włoskim (jeśli w niego klikniecie, to uda się Wam coś doczytać) . Pod obrazkami znajdziecie tłumaczenie tych kilku najpopularniejszych.
– il bicipite – biceps
– il tricipite – triceps
– il gluteo – mięsień pośladkowy
– l’addominale – mięsień brzucha
– il pettorale – mięsień klatki piersiowej
– il dorsale – mięsień grzbietowy
Były mięśnie, to i niech będą części ciała oraz kości. Przynajmniej niektóre. Pomijam te raczej podstawowe typu ręka, noga, mózg na ścianie (co to w ogóle za tekst?).
l’arto – kończyna
l’osso – kość
il bacino – miednica
la costola – żebro
la scapola – łopatka
la cassa toracica – klatka piersiowa
la clavicola – obojczyk
il femore – kość udowa
il polpastrello – opuszka palca
il polso – nadgarstek
l’ascella – pacha
l’addome – brzuch
il tratto lombare – odcinek lędźwiowy
A oto zagadnienie w wersji bardziej rozwiniętej. Kliknijcie w obrazek, żeby powiększyć.
Jaki może być cel uprawiania sportu (praticare lo sport)? Możemy na przykład chcieć schudnąć (dimagrire / perdere peso – stracić na wadze), zgubić brzuszek (perdere la pancetta), wzmocnić ciało (rinforzare il corpo), ujędrnić je (tonificare / rassodare) lub wysmuklić (assottigliare). Może zależeć nam szczególnie na wysmukleniu konkretnej części ciała, na przykład obwodu uda (il giro coscia) albo talii (il giro vita).
Możemy zwiększyć masę mięśniową (la massa muscolare) i zmniejszyć tę tłuszczową (la massa grassa).
Albo po prostu chcemy być w formie (essere in forma). Głównie kobiety będą chciały też pozbyć się cellulitu (la cellulite) lub/oraz zredukować widoczność rozstępów (la smagliatura).
Możemy też zwiększyć wytrzymałość krążeniowo-oddechową (la resistenza cardiorespiratoria) lub tę mięśniową (la resistenza muscolare).
A oto rodzaje treningów po włosku, choć w większości mają one międzynarodowe nazwy:
– il body building – kulturystyka (co prawda to nie konkretny trening, tylko, można by powiedzieć, rodzaj sportu, ale podciągam pod tę kategorię)
– lo spinning – spinning
– il training olistico (aka l’olit) – trening holistyczny
– la ginnastica funzionale – gimnastyka funkcjonalna
– l’allenamento cardiovascolare – trening cardio
– l’allenamento a corpo libero [EDIT: również pod nazwą „la callistenia” / „la ginnastica callistenica”] – nie wiem, czy ten rodzaj treningu po polsku ma jakąś konkretną nazwę, ale generalnie chodzi o to, że wykonuje się go przy „wolnym ciele”, czyli bez użycia jakichkolwiek przyrządów [EDIT: Jak donośi w komentarzu moja pilna uczennica Magda, „l’allenamento a corpo libero” to po polsku „kalistenika” :)]
– l’aerobica – stary dobry areobik, którego nikt już chyba dzisiaj nie praktykuje, przynajmniej pod tą nazwą
– la zumba – zumba
– il pilates – pilates
– lo yoga – joga
– la ginnastica posturale – gimnastyka korekcyjna
I jeszcze mix innych różnych innych przydatnych słówek związanych ze sportem i siłownią:
– essere fuori forma – nie być w formie
– la muscolatura – muskulatura
– l’apporto calorico – spożycie kalorii
– il fabbisogno calorico giornaliero – dzienne zapotrzebowanie kaloryczne
– l’integratore alimentare – suplement diety
– accumulare grasso – gromadzić tłuszcz
– bruciare le calorie – spalać kalorie
– il carico – obciążenie
– inspirare – wdychać
– espirare – wydychać
– la circolazione – krążenie
– il crampo – skurcz (avere un crampo alla gamba)
– contratto – wyprostowany / flesso – zgięty
– il piede a martello – stopa flex
– rallentare – zwolnić
– accellerare – przyspieszyć
– forzare – nadwyrężać, forsować, wysilać
– tendere i muscoli – napiąć mięśnie
– sciogliere/rilassare i muscoli – rozluźnić mięśnie
– il formicolio – mrowienie
– intorpidirsi – zdrętwieć
– intrecciare – spleść
– incrociare – skrzyżować
– distendere – wyciągnąć (distendere le gambe – wyciągnąć/wyprostować nogi)
– allungare – wyciągnąć, wydłużyć
– alternare – robić na przemian, przeplatać
– appoggiare – oprzeć, wesprzeć (appoggiare il mento sulle mani – oprzeć podbródek na dłoniach)
– approfondire – pogłębić
– arrotondare – zaokrąglić
– addrizzare – wyprostować
– l’equilibrio – równowaga (mantenere l’equilibrio – zachować równowagę, perdere l’equilibrio – stracić równowagę)
– la tessera – karta
Na koniec wklejam kilka artykułów, na różne sposoby związanych z siłownią. Pojawi się w nich również oczywiście nie tylko słownictwo anatomiczno-sportowe, ale dzisiejsza porcja słówek już i tak jest wystarczająca :D. Obiecuję jednak, że jeśli będzie popyt, to jeden z kolejnych postów poświęcę słownictwu pojawiającemu się w kliku wybranych artykułach.
Uno studio che lascia tutti senza parole: un’ora di palestra equivale ad un bicchiere di… – Mój zdecydowany faworyt. O jeszcze jednym powodzie, dla którego warto pić wino ;)
10 frasi motivazionali per andare in palestra – Trochę motywacji po włosku
Se ti alleni ci provo: consigli utili per flirtare in palestra – O podrywie na siłowni. Do potraktowania z przymróżeniem oka (jak dla mnie) ;)
In palestra dopo l’estate. I consigli per vincere la pigrizia e scegliere la struttura – Kilka rad na temat siłowni – Gdzie? Kiedy? Jak?
Il fitness: come venderlo – Fitness od strony biznesowej
Fitness che business – Jeszcze raz od strony biznesowej
Infortunio in palestra: tutela e risarcimento – A teraz prawniczo. Jakie mamy prawa, jeśli ulegniemy kontuzji na siłowni?
CrossFit, l’allenamento duro dai risultati sicuri: tonici e in perfetta forma in pochi mesi – O crossficie po włosku. Masa przydatnych słówek oraz informacji. Nie wiedząc wcześniej nic na temat tego rodzaju treningu, sama czytałam z zainteresowaniem.
Le dieci cose da mettere nella borsa da palestra – 10 rzeczy, które przydadzą się na siłowni
L’allenamento delle donne in palestra – O kobietach na siłowni i o odpowiednim dla nich treningu. Krótki artykuł, z którego dowiedziałam się wielu nowych rzeczy.
A teraz jeszcze możecie przećwiczyć jednocześnie ciało i umysł, wykonując jeden (lub więcej) z poniższych treningów, prowadzonych oczywiście w języku włoskim.
Jeśli napisałam coś głupiego, lub o czymś zapomniałam, dajcie znać. Będzie mi również miło, jeśli polubicie i/lub skomentujecie i/lub udostępnicie powyższy post :) Pzdr!
„L’allenamento a corpo libero” to po „naszemu” kalistenika :) Wg wiki słowo to pochodzi od słów kallos sthenos – z greckiego „piękno i siła”.
Dzięki! Już edytuję :D
W nawiasie możesz dodać włoskie calistenia zobacz tu https://it.wikipedia.org/wiki/Calistenia
Dzięki! Już dopisuję.